نخستین باری که اسم این شهر برده شد، در حدود ۱۱۰۰ سال پیش از میلاد بود که نام همدان را اَمدانه ذکر شده‌است. این شهر تحت نام‌های دیگری از قبیل هگمتانه، هگمتان، اکباتان، اکباتانا، آمدانه، آنادانا نیز نوشته شده‌است. در کتیبه‌های آشوری نام آن شهر آمدانه آمده، این اسم بایستی مشتق از کلمهٔ ماد باشد چنان‌که آشوریان قوم ماد را آمادای ذکر کرده‌اند. از این رو آمادانه به معنی محل مادها و جایی‌است که مادها زندگی می‌کردند.[۱۸] در دوران مادها به زبان پارسی باستان این شهر هگمتانه یا هگمتانه به معنی «جای تجمع» خوانده می‌شد. اکباتان نیز همان تلفظ هگمتانه به زبان یونانی است.[۱]

نام هگمتانه به مرور زمان در دوران ساسانیان به اَهمتان، اَهمدان و سپس به همدان دگرگون شده‌است

دانلود گزارش مطالعات شهر همدان

در این بخش *دفترچه گزارش مطالعات شهر همدان* در 64 صفحه و با فرمت PDF( با
قابلیت کپی مستقیم متن به WORD) برای دانلود قرار داده شده است. درذیل
فهرست مطالب آن آورده شده است.

 *فهرست مطالب:*

  * فصل اول: مطالعات طبیعی و جغرافیایی
      o همدان در یک نگاه
      o موقعیت جغرافیایی
      o بررسی اقلیم استان همدان
      o آب و هوای همدان
      o بررسی دمای همدان
      o بارندگی
      o باد
      o مراتع و جنگل ها
      o سیستم حرکت آب ها ی سطحی
      o مطالعات زمین شناسی
      o گسل
      o توپوگرافی
      o طبقه‌بندی‌ شیب
      o زمین‌شناسی
  * فصل دوم: مطالعات اجتماعی جمعیتی
      o روند تغییرات کمی جمعیت استان به تفكیک جوامع شهری و روستایی و هر
        یک از شهرستان ها
      o شمار جمعیت و نرخ رشد کل
      o بعد خانوار در شهر
      o ترکیب جنسی در شهر همدان
      o نرخ رشد طبیعی
      o نژاد
      o زبان
  * فصل سوم: مطالعات اقتصادی
      o مقدمه
      o حوزه عملکردی
      o مطالعه الگوی مالكیت اراضی
  * فصل چهارم: مطالعات تاریخی
      o تاریخ استان همدان
      o جایگاه تاریخی همدان
      o تاریخچه همدان از زمان مادها تا زمان پهلوی دوم
  * منابع و ماخذ