پاورپوینت بررسی كاربرد سدهاي لاستيكي و بررسي محاسن و معايب اين سدها
 
بخشی از مطلب
همان طور كه مي‌دانيم تاكنون در طرح‌هاي آبي، سازه‌هاي صلب بتني، خاكي، سنگريزه‌اي، مصالح سنگي، گابيون و دريچه‌هاي فلزي به صورت گسترده‌اي استفاده گرديده است. اما در پاره‌اي از موارد اين سازه‌ها به دليل عملكرد خاص خود نتوانسته‌اند با شرايط محيط سازگاري داشته باشند و لذا بهره‌برداري از چنين سيستم‌هايي با مشكل روبرو گرديده و حتي گاهي اوقات لازم شده است كه به دليل نياز به سازه آبي، خطرات جنبي آن را بپذيريم. براي مثال سازه‌هاي صلب بدون تغيير شكل در مسير رودخانه در سواحل دريا و يا در سرريز سدها همواره در مقابل جريان‌هاي ورودي و خروجي با شرايط خاصي عمل مي‌كنند و لذا با تغيير شرايط ديگر مانند: وقوع سيلابها،  اين سازه‌ها خود به صورت يك مشكل در بهره‌برداري عمل نموده و عبور جريان‌هاي سيلابي را با مانع رو به رو ساخته و موجب غرقاب شدن اراضي و تجمع رسوب در داخل مخزن مي‌گردد. حال اگر از سازة قابل انعطاف لاستيك استفاده شود اين سد با تغيير شكل مناسب خود در حالات و شرايط مختلف و ويژگيهاي خاص رودخانه از جمله وقوع سيلابها و جريان دبي پايه، جزر و مد در سواحل درياها ودر سرريز سدها براي رها سازي جريان و در حالات ديگر ذخيره آب به صورت سازه‌اي با كاركرد متغير عمل مي‌كند و بهره‌برداري از سيستم در مقابل با عدم قطعيت پارامترهاي طبيعي محيط راحت‌تر، ساده‌تر، كم خطرتر و ارزانتر صورت خواهد گرفت.
به طور مسلم يكي از عوامل مؤثر در اجراي طرح‌هاي آبي، هزينه‌هاي عمليات ساختماني است، كه انتخاب مصالح بايد سمت و سوي كاهش هزينه‌ها را در برداشته باشد. خوشبختانه سازه‌هاي لاستيكي در طي سال‌هاي اخير توانسته است نشان دهد كه هزينه‌هاي اجرايي اين قبيل سازه‌ها نسبت به طرح سازه‌هاي بتني و خاكي بسيار كمتر است. از نقطه نظر مكاني اين قبيل سدها در دشتها، سواحل و كرانه درياها ودرياچه‌ها، مردابها،‌در مسير رودخانه‌هاي كوهستاني، در محل ساختگاه سدها در روي سرريزها قابل توصيه است. بنابراين كاربرد لاستيك در طرح‌هاي آبي در كليه نقاط كشور و در طرح‌هاي متنوع آبي و به صورت گسترده در طرح‌هاي آبي كوچك و بزرگ قابل اجرا است.
قبل از برشمردن موارد كاربردي ساخت سدهاي لاستيكي، بايد به اين نكته اشاره گردد كه اهداف استفاده از چنين سدهايي متنوع و بي‌شمار است و به اختصار مي‌توان از سدهاي لاستيكي در كارهاي آبي زير استفاده كرد:
- ذخيره موقت دبي پايه رودخانه‌ها براي تأمين آب كشاورزي
- بالا آوردن سطح تراز آب در رودخانه‌ها و كاهش هزينه پمپاژ آب به اراضي كشاورزي
- جداسازي آب‌هاي آلوده يا شور از آب شيرين
- استفاده از تيوبهاي لاستيكي به جاي دريچه‌هاي فولادي در سدها
- كاهش فرسايش در رودخانه‌هايي با شيب زياد و تند
- بهبود شرايط زيست محيطي وبيولوژيكي و اكولوژيكي محدودة طرح
- استفاده از سدهاي لاستيكي به عنوان بندهاي انحراف در تأمين آب كشاورزي
- استفاده ار بندهاي لاستيكي براي بازيافت آب زهكشها در طرح‌هاي آبي
- پرورش ميگو در نواحي ساحلي با استفاده از سدهاي لاستيكي
- جداسازي آب شيرين رودخانه‌ها از آب شاخابهاي كه از سازندهاي شور عبور مي‌‌‌كند.
- كنترل سيلاب در رودخانه‌هاي مجاور در نواحي شهري
- توليد الكتريسيته توسط نيروگاههاي آبي كوچك و بزرگ
- استفاده از بندهاي كوتاه لاستيكي در حوضچه‌هاي پرورش ماهي
- بالا آوردن سطح تراز آب در رودخانه‌ها براي افزايش آبخور قايق‌ها و كشتي‌ها
- ساماندهي رودخانه‌ها
- اجراي طرح‌هاي تغذيه مصنوعي با كمك سدهاي لاستيكي
- استفاده از سدهاي لاستيكي در طرح‌هاي زيست محيطي و آبخيزداري
- جلوگيري از نفوذ آب شور دريا
در اين جا شايد لازم باشد براي روشن شدن كاربرد سدهاي لاستيكي،‌ در مهندسي منابع آب مثال‌هايي از طرح‌هاي شاخص آورده شود. اشكال 1-2 و2-2 نمونه‌هايي از سدهاي لاستيكي در طرح‌هاي آبي گوناگون را نشان مي‌دهد.
همان طور كه ملاحظه فرموديد كاربرد سدهاي لاستيكي بسيار متنوع و زياد مي‌باشد
لذا فقط موارديكه نياز به توضيح اضافي داشته باشد را شرح مي‌دهيم.
1-2) عمده‌ترين كاربرد سدهاي لاستيكي
1-1-2-  افزايش سطح تراز آب در رودخانه و كاهش هزينة پمپاژ آب به اراضي كشاورزي:
چون در بسياري نقاط، سطح آب در رودخانه‌ها نسبت به اراضي و تراس‌هاي كشاورزي مجاور پايين‌تر است، ‌لذا براي تأمين آب به پمپاژ نياز خواهد بود. در پمپاژ آب چند مسأله جلب توجه مي‌كند.
اولاً: براي ايجاد ارتفاع مناسب جهت لوله‌هاي مكشي بايد سطح تراز آب به قدر كافي بالا باشد
 
 
و.....