پاورپوینت بررسی آشنائی با معماری جهان مصر باستان
 
بخشی از مطلب
 Ancient Egyptianدوره
مقدمه
بسياري از كتب تاريخ هنر، به هنگام پرداختن به هنر تمدن‌هاي كهن يا تمدن بين‌النهرين را اولين مبحث قرار مي‌دهند يا تمدن مصر را. البته شكي وجود ندارد كه قدمت تمدن بين‌النهرين در قياس با تمدن‌هاي ديگر بيشتر است. ليكن تمدن بين‌النهرين همواره محل تاخت و تاز اقوام مختلف بوده است و تاريخي آشفته دارد. همين آشفتگي در تنوع و تغييرات مدام در جلوه‌هاي هنري آن تمدن ديده مي‌شود. لذا در آثار هنري باقيمانده از تمدن بين‌النهرين، همان گونه كه ديديم، به رغم زيبايي و قدرت، نمي‌توان به دنبال يك منشاء و يك منبع الهام و حتي يك شيوه بادوام بود. تمدن بين‌النهرين به رغم سرگذشت پرنشيب و فراز خود، در آثار هنري شكل گرفته در تمدن‌هاي ديگر، تاثيراتي مهم گذاشته است. حتي در ابتدايي‌ترين تجليات هنر مصر مي‌توان آثاري از اين تاثير مشاهده كرد، اما اين تاثيرات، به همان ادوار ابتدايي محدود مي‌شود. هنر مصر در اين زمينه سرنوشتي كاملاً متفاوت و متضاد با سير تاريخي بين‌النهرين دارد.
مصر با تاريخي نسبتاً آرام و يكدست كه كمتر تحت هجوم قرار گرفته است، توانست در زمينه‌هاي هنري، هويتي مستقل و باثبات و دست‌نخورده را براي مدتي بسيار طولاني حفظ نمايد. 
رود نيل در طول تاريخ، منشاء آباداني و منبع حيات اين سرزمين و ساكنان آن بوده است. با توجه به اينكه اين رودخانه از ميان دو بيابان خشك صحراي عربستان در شرق و صحراي ليبي در غرب عبور كرده و نوار سبز و حاصلخيزي را در اين پهنه خشك و سوزان ايجاد نموده، مي‌توان به جرات نيل را شاهرگ حياتي تمدن مصر دانست.
 
مصر با تاريخي نسبتاً آرام و يكدست كه كمتر تحت هجوم قرار گرفته است، توانست در زمينه‌هاي هنري، هويتي مستقل و باثبات و دست‌نخورده را براي مدتي بسيار طولاني حفظ نمايد. رود نيل در طول تاريخ، منشاء آباداني و منبع حيات اين سرزمين و ساكنان آن بوده است. با توجه به اينكه اين رودخانه از ميان دو بيابان خشك صحراي عربستان در شرق و صحراي ليبي در غرب عبور كرده و نوار سبز و حاصلخيزي را در اين پهنه خشك و سوزان ايجاد نموده، مي‌توان به جرات نيل را شاهرگ حياتي تمدن مصر دانست.
نقشه مصر باستان
 
تاريخ‌نويسان، دوره كهن مصر را به سه بخش تقسيم نموده‌اند:
دوره پادشاهي كهن (2040 – 3200 ق.م.)؛
دوره پادشاهي ميانه (1650 – 2040 ق.م.)؛
دوره پادشاهي جديد يا امپراتوري (1070 – 1550 ق.م.).
در ميان اين ادوار، گاهي كشمكش‌هاي سياسي و نظامي نيز رخ مي‌داد. ليكن اين تنش‌ها چنان ناچيزند كه ما در هنر مصر نوعي يگانگي در موضوع، تلقي و بيان در طول قريب به 2000 سال مشاهده مي‌كنيم. هنر مصر را در عهد كهن مي‌توان اجمالاً با صفات ديني، ابديت‌گرا، كاهني و ايستا توصيف نمود.
مشخصات اجتماعی و باورها
مصر باستان زندگی زمینی را فانی می دانستند.
آنها توجه کمی به ساختار منازلشان داشتند.
مقبره ها به عنوان خانه ابدی آنها بعد از مرگ شمرده می شد.
تلاش شگرفی برای ساختار مقبرها اعمال می شد.
اجساد در جعبه سنگی که به آن sarcophagus گفته می شد قرار می گرفتند.
مشخصات اجتماعی و باورها
بر این باور بودند که شخص مرده به تمام اجناس مادی خود نیاز دارد. 
آرامگاه معمولا کلیه اجناس شخص مرده را بسته بندی می کرد.
اگر امکان تهیه وسیله ای نبود شکل آن را روی دیوار مقبره طراحی می کردند.
آرامگاه ها برای محافظت ازاجساد و اموال آن طلسم داشتند 
Necropolis  نام گورستان مرگ در شهر مردگان ودر در صحرا قرار داشت
معماری دوره مصر باستان
در پادشاهی قدیم فرعون و درباریانش درشهر Memphis  زندگی می کردند.
زمان مرگ آنها را در سقاره که درNecropolis واقع شده دفن می کردند.
در آن دوره آرامگاه ها دارای معماری برجسته ای بودند.
ازآرامگاه ها به عنوان عبادتگاه استفاده می شد.
 
انواع هرم در مصر
 
 
معروفترین هرم پلکانی توسط Djoser ساخته شد.
یک مجموعه ای بینظیر در سقاره  واقع درMemphis  بود.
 
سرداب در بخش شمالی معبد قرارگرفته است . 
هرم پلکانی در بخش میانی مجتمع بزرگ قرار گرفته است.
مجتمع شامل قصر، معبد و هرم پلکانی می باشد.
دورتا دور مجموعه را حصار دیواری به ارتفاع 33 متر احاطه کرده است.   
 
 
پادشاهHuni  اولین فردی بود که برای ساخت هرم در Meidum  تلاش کرد .
ساختار آن شامل 7 پله هرمی با پلان مربعی شکل و ارتفاع 60 متر
شیبی با زاویه ° 52
این هرم مکانی برای شستن مردگان نداشت .
 
Snefru  دو هرم ساخت.
اولین هرم به نام هرم bent در Dahshure با پلان مربعی شکل به ارتفاع 102 متر 
هرم دارای زاویه در بخش میانی است و به همین علت نام آنرا Bent(به معنی منحنی) گذاشتند.
 
دومین و مهمترین هرم Snefru  به نام هرم شمالی است که خود او در آن دفن گردید. و معروف به هرم Dahshur است.
به جای شیب با زاویه 52° از شیبی با زاویه ° 43  استفاده کرده که بنا را کوتاه نشان می دهد.
یک هرم به طور معمول  دارای شیبی با زاویه 52° است
 
 
چگونگی ساخت آن
زاویه‌ی هر وجه این هرم ۵۱ درجه و ۵۲ دقیقه است که آن‌ها را دقیقه منطبق با چهار جهت اصلی قطب‌نما قرار می‌دهدهسته‌ی هرم بزرگ جیزه از بلوک‌های سنگ آهک زردرنگ ساخته‌شده است و نمای بیرونی آن‌ها که امروزه کاملاً از بین رفته و مسیرهای داخلی هرم از سنگ آهک با رنگ‌های روشن‌تر ساخته شده‌اند. اتاق داخلی هرم نیز از بلوک‌های عظیم گرانیتی ساخته شده است.
ورودی هرم بزرگ جیزه در وجه شمالی آن و در ارتفاع ۱۸ متری از سطح زمین قرار دارد. یک راهروی شیب‌دار از این ورودی به سمت داخل و پایین هرم ادامه پیدا می‌کند و به اتاقی ناتمام در زیر زمین ختم می‌شود. این مسیر رو به پایین دو شاخه می‌شود و از طریق یک راهروی شیب‌دار رو به بالا، به اتاقی تحت عنوان اتاق ملکه و یک راهروی بزرگ و اریب به  میرسد .Grand Gallery نام 
اهرام ثلاثه
هِرَم مَنقُرَع 
 هرم خفرع
 
 
پيكرتراشي
فرهنگ پيكرتراشي در مصر از ابتدايي‌ترين ايام حكومت فراعنه با دقت و اهميت وافر پيگيري مي‌شد و از اين رو در اندك زماني به اوج و زيبايي رشد رسيد.
مجسمه‌ها در بسياري از موارد  بخشي از مقبره به شمار مي‌رفتند و به عنوان كالبد ثانوي فرد متوفي تلقي مي‌شدند. بدين معني كه چنانچه (در بقاياي جسد به رغم موميايي كردن و روش‌هاي ديگر) خللي پيش مي‌آمد، تنديس متوفي مي‌توانست چون جسم اصلي، جايگاهي براي اقامت و بقاياي «كا» باشد. به همين علت دقت بسياري در  شبيه‌سازي تنديس‌ها انجام مي‌شد. مجسمه‌ها در عين شباهت به متوفي داراي وقار و شوكتي درخور فراعنه و حالتي عميق و ايستا شايسته عالم خدايان بودند. نوع نشستن يا ايستادن اين تنديس‌ها همواره با متانت و قدرت و تعادل توام است.
 
در برخي از اين تنديس‌ها حضور شخصيت‌ها و نمادهاي آسماني همچون الهه‌هاي نگهبان تاكيدي مضاعف بر قدرت خدايي فراعنه است.
 
در بعضي از تنديس‌ها هنر نقاشي و مجسمه‌سازي به كمك هم شتافتند تا اثر نهايي جلوه‌اي طبيعي‌تر پيدا كند. به عنوان مثال، در تنديس شاهزاده راحوتپ و همسرش كه از جنس سنگ آهك ساخته شده، موها، ابروها، مژه‌ها و پوست بدن به صورت رنگ‌آميزي شده است. از رنگ لباس، نوع تزئينات (گردنبند و نوار پيشاني) ملكه مي‌توان اطلاعات ارزنده‌اي در مورد نوع آرايش و زيورآلات آن عصر بدست آورد. ضمناً با مراجعه به آثار مختلف، از تنديس و نقش برجسته و نقاشي مي‌توان به طرز خاص لباس پوشيدن فراعنه، ريش مصنوعي آييني، نوع خاص سربند كه ايشان را از ديگر افراد متمايز مي‌ساخته و همچنين فيزيك چهره ايشان پي برد.
 
يكي از زيباترين و استثنايي‌ترين تابوت‌ها كه هم از لحاظ هنري ارزشمند است و هم از لحاظ قيمتي بودن مواد و مصالح گنجينه‌اي بي‌نظير به شمار مي‌رود، تابوتي است از طلاي ناب مرصع به سنگ‌هاي قيمتي و مينا متعلق به فرعوني به نام «تون عنخ آمون» كه در نوجواني جان سپرد. تركيب زيباي صورت كه در آن طراوت جواني متوفي منعكس گشته و همراه رنگ چشم‌گير طلا كه با تزئيناتي قيمتي به رنگ‌هاي قرمز، لاجوردي، فيروزه‌اي و سبر آراسته شده‌، تركيبي در نوع خود بي‌نظير ايجاد نموده است. البته واضح است كه مجسمه‌ها فراعنه مصر به منظور حفظ وقار و شوكت ايشان تاكيد به مرتبه الهي پادشاهان همواره در ايده‌آل‌ترين صورت جسماني طرح مي‌شده‌اند.
 
اما آثار ديگري هم وجود دارد كه تمثال‌هايي غيرآييني را با تركيبات جسماني مردم عادي به نمايش گذاشته‌اند و از طريق آنها مي‌توان به خصوصيات فيزيكي واقعي و حالات طبيعي افراد پي برد. مجسمه ايستاده شيخ البلد يا كتخدا و تنديس نشسته كاتب نمونه‌اي از هنر مجسمه‌سازي غيرآييني مصر باستان هستند.
چيزي كه در كليه تنديس‌ها و سرديس‌هاي مصر، چه آييني و چه غيرآييني آشكارا به چشم مي‌آيد، شناخت هنرمندان از آناتومي، استخوان‌بندي و كشش عضلات و توانايي آنها در نمايش حالات چهره‌هاست. اين دانش و تبحر كه مربوط به 4500 سال پيش است و در بسياري از موارد با شاهكارهاي هنري قرن 19 و 20 قابل قياس و برابري است، هر بيننده ژرف‌بين را به تحير و تحسين وامي‌دارد.
نقاشي
نقاشي با اشغال سطح و فضاي كمتر، ويژگي دو بعدي و قابليت استفاده از طيف وسيعي از رنگ‌ها از لحاظ ثبت اطلاعات، نسبت به آثار معماري و پيكرتراشي، اهميت بيشتري دارد. موضوع نقاشي‌هاي اين تمدن كهن را مي‌توان به سه طبقه كلي «اسطوره‌اي، آييني و واقعه‌نگاري» تقسيم نمود. 
در تصاوير اسطوره‌اي موضوع اثر، جهان خدايان و وادي پس از مرگ است. در اين تصاوير فرد متوفي در ارتباط با خدايان و نيايش آنان ترسيم مي‌شده است. در نقاشي‌هاي آييني، توجه نقاش عمدتاً به مراسم سوگواري، تشييع جنازه و مراسمي از اين سنخ معطوف مي‌شده است. از كشت و زرع، شخم با گاو، دامداري، قصابي و ماهيگيري تا آرايش و تصوير جانوران مختلف و غذاهاي گوناگون را دربر مي‌گيرد.
و....