پاورپوینت بررسی و تحلیل معماری مسجد جامع ارومیه
 
مسجد جامع یکی از آثار کهن و قدیمی شهر تاریخی ارومیه است و در خیابان اقبال قرار دارد. این مسجد در میان بازار قدیمی شهر واقع شده و یکی از ارکان اصلی بافت قدیمی شهر است. برخی از محققین معتقدند این بنا ابتدا آتشکده بود و بعد از تسلط مسلمین ویران شد و سپس در قرن هفتم هـ . ق بر روی آن مسجدی ساخته شد
 
فهرست مطالب
چکیده
مقدمه
شناخت تاریخی شهر
دین و زبان
وجه تسمیه شهر
قدمت شهر
موقعیت شهری مسجد جامع ارومیه و مسیرهای دسترسی آن
موقعیت مسجد در شهر قدیم
شناخت و اهمیت مسجد
عناصر تشکیل دهنده مسجد
مساجد دوره سلجوقی
شناخت مسجد جامع
ارتباط بازار و مسجد
تاریخچه مسجد جامع ارومیه
نظریات در مورد بنا
اتفاقات و رویدادهای مسجد جامع ارومیه
شناخت معماری مسجد جامع ارومیه
محراب مسجد
چهلستون قدیمی مسجد جامع ارومیه
 منابع
 
 
بخشی از مطلب
ارومیه شهری باسابقه تاریخی غنی در شمال غربی ایران است. این شهر به لحاظ تاریخی، اتفاقات و حوادث بسیاری را در دوره‌های مختلف شاهد بوده است و دارای بناهای تاریخی متعددی نیز هست که من جمله اهم آنها می‌توان از کلیسای مریم مقدس، حمام آخوند ارومیه، حمام اتحادیه، کلیسای سپورغان، کلیسای مارگیورکیس، کنیسه کلیمیان ارومیه، کلیسای گوی تپه و بسیاری دیگر از بناهای از ابنیه تاریخی ارزشمند نام برد. مسجد جامع ارومیه یکی دیگر از مساجد تاریخی این شهر است که ساخت آن به دوران سلجوقی باز می‌گردد. ساختمان مسجد، در جنوب شرقی ارومیه، در قسمت تجاری بازار، و در مجاورت خیابان اقبال قرار دارد و به عنوان یک بنای با ارزش در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
تاریخچه مسجد جامع ارومیه:
این مسجد تاریخی در واقع یادگار قرن هفتم هجری، دوران سلجوقی و ایلخانی است. شواهدباستانی نشان می دهد که تاسیس قسمت هایی از بنا همچون محراب، شبستان، حجره ها  وچهل ستون قدیمی آن در در ادوار مختلف تاریخی صورت گرفته است. در دوره پهلوی، شهر ارومیه به نام رضائیه مزین گردید و بر همین اساس مسجد جامع ارومیه نیز در بین مردم محلی با نام مسجد جامع رضائیه شناخته می‌شود.
مسجد جامع ارومیه یا همان مسجد رضائیه معماری قابل توجهی دارد. این مسجد دارای صحنی وسیع و مستطیل شکل است که به همراه دو ورودی، پایین‌تر از سطح معبر قرار گرفته است. طبق اسناد و شواهد تاریخی، صحن مسجد در گذشته بسیار زیبا بوده و دارای درختان بسیارو همچنین حوضی در وسط حیاط بوده است که اکنون به دلیل قطع درختان و کف سازی آسفالت، هیچ اثری ازاین پیرایه باقی نمانده است. بنای مسجد از یک شبستان گنبددار مربع شکل، حجره‌هایی در اطراف صحن که توسط رضا قلی خان حاکم ارومیه اجرا شده‌اند، محراب گچ‌بری شده ایلخانی، فضای چهلستون و دیگر شبستان‌ها تشکیل شده است.
مهمترین و قدیمی ترین فضای مسجد، شبستان گنبد دار آن  با پلان مربع شکل  می باشد که قدمت آن  به زمان سلجوقی ها تخمین زده شده است. زیبایی شبستان گنبددار به سبب وجود محراب گچ‌بری شده عهد ایلخانی و همچنین گنبد عظیمش چندین برابر شده است. همچنین  مصالحی که در داخل شبستان استفاده شده آجر و سنگ بوده است. طبق مطالب ذکر شده در کتاب تاریخ رضائیه، گنبد مسجد بسیار خوشایند و متناسب اجرا شده بوده است و منقش به خطوط کوفی و کاشی‌هایی تزئین بود. ولی در حال حاضر روی گنبد کاملا با آجر پوشانده شده است.
شبستان مسجد جامع ارومیه
در ساخت بنای مسجد از مصالح با دوام استفاده شده است که نشان دهنده ویژگی برجسته معماری دوره سلجوقی است. از جمله تزئینات داخلی شبستان طاق نما ها وکتیبه ها به خصوص کتیبه های مزین به نقوش گل وبته و خطوط کوفی هستند. محراب ایلخانی که به عنوان زیباترین بخش شبستان معرفی گردید در قسمت جنوبی وبر روی محراب قدیمی سلجوقی احداث شده است . نقوش هندسی گیرایی در اطراف محراب گچ بری شده است و همچنین کتیبه هایی مزین به خطوط ثلث به همراه دو ستون نما و دو طاق نما بر زیبایی محراب افزوده اند.
محراب مسجد جامع ارومیه
شبستان دیگری در سمت غرب شبستان گنبد دار احداث شده است که به دلیل وجود ۱۸ ستون در داخل، به شبستان چهل ستون ملقب گردیده است. سی گنبد آجری بر این ستون‌ها استوار است به صورتی که فضای داخل شبستان را با شکوه جلوه می‌دهند. در قسمت شمالی شبستان چهل ستون، ورودی‌هایی وجود دارند که متصل به صحن می‌باشند و مزین به کاشی‌کاری و مقرنس است. مسجد جامع ارومیه به سبب محراب چشم گیر و همچنین گنبد عظیم و باشکوهی که دارد، در زمره آثار تاریخی قابل توجه ایران قرار گرفته است و همه ساله مورد بازدید افراد بسیاری از اقصی نقاط جهان قرار می‌گیرد.و......