پاورپوینت بررسی و تحلیل معماری ایستگاه راه آهن مشهد
 
فهرست مطالب
    آشنایی با تاریخچه احداث راه آهن در ایران
    پیشینه شهر مشهد
    بررسی اقلیمی شهر مشهد
    ایستگاه راه آهن مشهد
    معماری بنا
    نمای داخلی
    پلان ایستگاه قطار مشهد
    حجم
    طراحی فضایی
    وضعیت پارکینگ و راه‌های دسترسی ایستگاه قطار مشهد
    پیشنهاد تعیین موقعیت هندسی ایستگاه راه آهن در شهر مشهد
    سازه
    سازه فضاکار چیست؟
    مزایای سازه فضاکار
    انواع سازه‌های فضاکار
 
بخشی از مطلب
شهر مشهد در شمال شرقی ایران و مرکز استان خراسان رضوی قرار دارد. این شهر به عنوان پایتخت معنوی ایران، مجموعه‌ای است مدرن با معماری اسلامی . مشهد به عنوان شهری مدرن، دارای فن آوری بالابه همراه پیشینه ای پرافتخارو میراث معماری پرجاذبه به خصوص معماری تاریخی موجود در مجموعه حرم مطهر امام رضا (ع) است. این شهرپایتخت معماری سنتی اسلامی می باشد که در آن هنوز هم آثاری از بازارچه های سنتی به چشم می خورد.
پیشینه بیشتر آثار تاریخی در این شهر به پس از قرن ۸ هجری می‌رسد. از آن‌جمله می‌توان به مسجد گوهرشاد، میل اخنگان، مسجد هفتاد و دو تن، گنبد خشتی و مصلی طرق اشاره کرد. آرامگاه افرادی چون نادرشاه و فردوسی و نیز مدارسی چون عباسقلی خان از دیگر آثار تاریخی موجود در شهر است. بناهای مدرن وباارزش بسیاری در این شهر ساخته شده است از جمله آنها می توان به ایستگاه راه آهن مشهد اشاره کرد. این بنا جزو شاخص ترین ساختمان های متعلق به جریان معماری معاصر است و در ضلع شمالی شهر قدیم مشهد و در فاصله دو کیلومتری از حرم امام رضا قرار دارد.
معماری زیبای شهر مشهد به لحاظ سابقه تاریخی که دارد بیشتر متوجه حرم مطهر وبافت پیرامون آن بوده است، در حالی که آثار متعلق به دوران مدرن نیز در این شهر ارزش توجه و مطالعه دارند. معماری ایستگاه راه آهن مشهد به عنوان یکی از بیست شاهکار معماری بعد از جنگ جهانی دوم در آسیا، جزو شاخص ترین و مجهزترین بناهای دوران معاصر است. ساختمان ایستگاه راه آهن مشهد توسط حیدر غیایی، عبدالعزیز فرمانیان، محسن فروغی و یک معمار فرانسوی به نام فرناند پویون طراحی شده و توسط مهندسان یک کنسرسیوم و تحت نظارت مهندس غلامرضا کباری در  در ۴ آبان ۱۳۴۵ خورشیدی به بهره‌برداری رسیده‌است. ایستگاه راه آهن مشهد به دلیل احداث در بزرگترین کلان شهر مذهبی ایران از اهمیت خاصی برخوردار است. ایستگاه به دو فضای باری و مسافربری تفکیک شده ودارای خطوط مربوط به اعزام مسافر، ایستگاه باری، خطوط تخلیه و بارگیری وخطوط تعمیرات و… است. ایستگاه راه آهن مشهد در جریان طرح «ثبت جهانی میراث صنعتی راه آهن ایران» در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
در بین روش های مختلفی حمل ونقل، سیستم ریلی به دلیل برخورداری از مزایایی چون؛ مصرف سوخت کم، ایمنی بالا، سازگاری بهتر با محیط زیست و قابلیت انتقال کالا ومسافر به صورت انبوه از امتیاز ویژه ای برخوردار است. ایستگاه راه آهن مشهد در بدو ورود از طریق سقف عظیم ومعلقش فضایی مطلوب را در ذهن ایجاد می کند. ساختمان ایستگاه راه آهن مشهد، در زمینی به مساحت ۱۲۰۰۰ متر مربع احداث شده است. در محوطه ایستگاه المانی مفهومی به صورت دو سطح عمود برهم ساخته شده، که سطح کوتاهتر نماد زن و بلندتر نماد مرد بوده و در کنار هم نماد بشریت را تداعی می کنند.
دو طاق در قسمت پایین قرار دارد که نماد کره زمین است و دو طاق نیز در بالا جای گرفته است که تلاش بشر برای دستیابی به آسمان را به تصویر می‌کشد. طراح  این المان با ارزش، یعقوب دانش دوست می‌باشد که بانهایت خلاقیت دست به هنرنمایی زده است. ساختار فضای ایستگاه راه آهن مشهد به صورت مستطیلی با ستون هایی منظم و سقف منحنی بتنی می باشد.  در نمای اصلی بنا، ستون های سفید سنگی به صورت متوالی قرار داردبه  صورتی که حرکت وپویایی را، که از خصوصیات بارزقطار است تداعی می کند. این نمای دلنشین در کنار سازه منحنی سقف مجموعه زیبایی را پدید آورده که چشم هر بیننده ای را مجذوب می کند.
پس از ورودی، سالن اصلی ایستگاه راه آهن مشهد قرار دارد و فضاهای مختلفی چون باجه‌ها، بخش اداری، رستوران و فروشگاه همگی در پلان مستطیل با ستون‌هایی در دو طرف قرار گرفته‌اند. جهت تعدیل هوا وایجاد محیطی مطلوب دربخش اداری، در نما صفحات متحرک آلومینیمی به صورت کرکره قرار گرفته که زاویه تابش نورخورشید را کنترل می کند. سقف منحنی شکل ایستگاه  از پوسته بتنی تشکیل شده که ابهت بنا را چندین برابر می کند ونشان دهنده پرنده ای بال گشوده در حال پرواز است وحالتی نمادین دارد. استفاده از بتن به عنوان ماده غالب در بنا، ترکیب دلپذیری را ایجاد کرده است . در بخش داخلی ایستگاه راه آهن مشهد، سقف، بر ستون هایی به شکل بیضی که در طول سالن قرار دارند و از بالا به پایین مقطعشان کوچکتر می شود استوار است همچنین در دو طرف سالن ستون های بسیار بزرگی وجود دارد که نقش مهار جانبی را ایفا می کنند.
در لابلای ستون های متصل به دیوار، پنجره های وسیعی قرار دارند که نقش تامیین روشنایی سالن را به عهده دارند. بخش اداری مجموعه در بالای فضای ورودی و بانک، غرفه‌ها و بخشی از فضای اداری در طبقه همکف، سرویس ها و تاسیسات نیز در قسمت زیرزمین واقع شده‌اند  وبه مسافران سرویس می‌دهند. یکی از قسمت‌های  دلنشین در سالن اصلی، وجودفضایی با ترکیب جالب از سنت و مدرنیته است. کافه موزه راه‌آهن دقایقی پذیرای مسافرانی است که به صرف نوشیدنی در فضای موزه می‌پردازند، در گوشه و کنار این کافی‌شاپ، ویترین‌هایی با نمایش قطعات قدیمی قطارها و لکوموتیوها به چشم می‌خورد وحتی پایه برخی از میزها را قطعات قدیمی قطار تشکیل داده است و توضیحاتی برای افراد در کنار هر وسیله وجود دارد.
گاهی یک ایستگاه راه آهن فراغ از جنبه عملکردی‌اش، به عنوان نماد و نشانه یک شهر شناخته می‌شود. امروزه فضاهای مربوط به حمل ونقل مسافر مانند گذشته فقط نقش جابجایی را بر عهده ندارند و بلکه به عنوان فضاهای سمبلیک مطرحند. معمولا فرم‌هایی برای این فضاها انتخاب می شود که اولا بیاد ماندنی و نمادین باشد و ثانیا خصوصیت حرکت در آنها به نوعی نمود پیدا کرده باشد. ایستگاه راه آهن مشهد به عنوان یک اثر معماری مدرن، طرحی اندیشیده و پسندیده دارد زیرا در آن طرح معماری هم تابع ملاحظات عملکردی است وهم با معیارهای هنری سنجیده شده است. ایستگاه راه آهن مشهد نقطه آغازی برای مسافران و تازه واردها به شهر و عرضه مفاهیم، در قالب کالبد می باشد. مسافران همواره خاطره هایی را که باعث حس تعلق در آنها می شود به ذهن خواهند سپرد.و....